طبقه بندی فرآیندهای واجشناختی
فرآیندهای واجشناختی تغییرات نظاممند طبیعی هستند که بر روی هجا یا یک طبقه از واج‌‌هاتاثیر میگذارند, و تدریجا حذف می‌شوند, اما خطاهای واجشناختی به تداوم و ثبات این الگوهای رشدی از سن پایین اشاره دارد. خطاهای واجشناختی می‌تواند در اثر اکتساب ناقص قوائد آوایی/واجی یا قوائد فونوتکتیک ایجاد شود. معمولا, کودکانی که فرآیند واجشناختی را تا سن خاصی حذف نمی‌کنند دارای تاخیر واجشناختی و کودکانیکه فرآیندهای واجشناختی غیرمعمول یا ایدیوسیرنکرتیک نشان می‌دهند احتمالا اختلال واجشناختی دارند. فرآیندهای واجشناختی در ادامه فصل مورد بحث قرار می گیرد. اما ابتدا فرایندهای واجشناختی معمول را بحث میکنیم:
طبقه بندی فرآیندهای واجشناختی و داده هنجار مرتبط:
فرآیندهای واجشناختی شامل سه دسته کلی فرآیندهای ساختار هجا (whole word),جانشینی بخش (سگمان) , همگونی, و فرآیندهای غیرمعمول می باشد.
-
فرایندهای ساختار هجا: زمانی است که ساختار هجایی کلمه هدف بواسطه کاهش, حذف یا افزودن یک یا دو صدا در هجا تغییر یابد: مثال book= bu.
-
فرآیندهای جانشینی: یک طبقه از صداها طبقه دیگری از صداها را تحت تاثیر قرار میدهد و در آن واج‌ها بخاطر تغییر جایگاه یا شیوه تولید تغییر می کنند: sun=tun
-
فرآیندهای همگونی: یک صدا یا طبقه خاصی از صداها به دسته دیگری شبیه می شوند, فرآیندهای همگونی می تواند پس رونده یا پیش رونده باشد.
1- در همگونی پیش رونده صدای بعدی صدای قبلی را تحت تاثیر قرار میدهد یابعبارتی یک دا تحت تاثیر صدای بعدی قرار می گیرد: doggy=goggy
2- در همگونی پسروند یک صدا تحت تاثیر صدای قبل از خود واقع می شود (doggy=doddy)
در منابع معیارهای مختلفی رو می توان برای تعیین وجود فرآیند واجی مشاهده کرد. بااین حال هیچ معیار واضحی وجود ندارد و درمانگر باید از قضاوت بالینی خود استفاده کند. در تجزیه و تحلیل فرایندهای واجی چندین فاکتور راباید در نظر گرفت:
- بسامد و درصد وقوع فرآیندها
