بهترین و تخصصی ترین مرکز توانبخشی در کرج: از حساسیت به حنا چه می دانید؟

حساسیت به حنا و علت آن

حساسیت به حناآلرژی بسیار نادری است که در برخی افراد رخ می دهد . حنا گیاهی است که گونه‌های مختلفی از آن در دنیا وجود دارد و طیف رنگ‌هایش از نارنجی شروع می‌شود و نهایتا تا قرمز تیره ادامه دارد. پس مسلما رنگ‌هایی خارج از این طیف، حنا نیست!

حنا گیاهی است ضد قارچ و التهاب، که به خصوص در افراد مسن، جلوی قارچ زدن ناخن های دست و پا را می گیرد. حنا پوست بدن را ضخیم می کند، طوری که حتی می تواند جلوی آسیب های فیزیکی را هم بگیرد. علاوه بر این، حنا برای موهای سر هم خوب است و از شوره زدن آن جلوگیری می کند. معمولا رنگ این گیاه در کشورهای مختلف و مناطق گوناگون متفاوت است و از نارنجی روشن، قرمز تیره و آجری تا قهوه ای متغیر است. اما حنایی که در تاتوی موقت استفاده می شود، تاحدودی با گیاه آن متفاوت است. معمولا حنای سنتی بسیار دیر رنگ می گیرد و رنگ آن چندان هم مطلوب نیست و برای نقش و نگار روی پوست نمی تواند کاربرد داشته باشد. به همین دلیل، ماده ای به نام “P.P.D” یا “پارافنیلین دی آمین” به آن اضافه می کنند. “P.P.D” یک ماده حساسیت زای بسیار مشهور است؛ در حالی که گیاه حنا خودش در میان گیاهان دیگر کمترین میزان حساسیت زایی را دارد. اضافه کردن این ماده به حنا رنگ آن را تیره می کند و مدت رنگ گیری اش را هم کاهش می دهد. به این ترتیب حنایی که در تاتو موقت استفاده می شود، ناخالص می شود. حنا سنتی معمولا از سه تا ده روز روی پوست باقی می ماند. در حالی که پس از اضافه کردن این ماده، عمر ماندگاری آن بر پوست هم افزایش می یابد.

حساسیت به حنا با نقش حنا

حنا حاوی ماده‌ای به‌نام لاوسون است که سمیت بسیار کمی دارد و بیشترین اثر رنگ‌کنندگی آن هم ناشی از همین ترکیب می‌شود». عضو مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادین دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: «استفاده از حنا به عنوان تاتوی موقت، بسیار شایع است. معمولا این تاتو حدود 3 هفته روی پوست باقی می‌ماند. واكنش‌های آلرژیك تماسی، از جمله عوارض پوستی مصرف حنا به عنوان تاتوی موقت بوده که تا به‌ حال، گزارش شده است و اگر فردی بعد از تاتوی با حنا از این کار راضی نباشد، می‌توان با روش‌های مختلفی مانند اسكراب‌های پوستی، به‌خصوص هنگام استحمام، برای از بین بردن آن استفاده كرد. فقط حواستان باشد كه محل حنا نباید با لیف‌های زبر شسته شود چون این کار، شانس ایجاد زخم و حتی عفونت را بالا می‌برد.

نقش حنا، اگر واقعا نقش حنا باشد، هیچ خطری ندارد؛ چراکه تا امروز نه‌تنها هیچ حساسیت و واکنش آلرژیکی نسبت به حنا گزارش نشده، بلکه ثابت شده خاصیت ضدمیکروبی و ضدقارچی هم دارد؛ چون کسانی که عادت دارند دست و پای‌شان را حنا بگذارند – به‌خصوص در روستاها و شهرستان‌ها که این کار متداول‌تر است- کمتر دچار مشکلات پوستی می‌شوند، بنابراین حنای واقعی اثرات خوبی دارد.

علت حساسیت به حنا

زمانی که پوست دست، پا یا اطراف شانه را با حنا تاتو می کنید، احتمال دارد که بدن نسبت به ماده “P.P.D” حساسیت نشان دهد. معمولا بعد از استفاده، محل تاتو قرمز می شود و خارش شدید می گیرد. در شدیدترین حالت، جای آن تاول می زند و ممکن است برای همیشه تیرگی رنگ پوست که در اصطلاح به آن “اسکار” می گویند، باقی بماند. یعنی در نهایت جای آن مانند جای سوختگی روی پوست خواهد ماند. اما عوارض آن به همین جا ختم نمی شود؛ ورود این ماده به بدن، حساسیت متقاطع ایجاد می کند و زمانی که شخص به آن حساسیت نشان دهد، سیستم ایمنی بدن اش به حال آماده باشد در می آید. به این ترتیب، نسبت به آلرژن هایی (مواد حساسیت زا) که قبلا هیچ مشکلی با استفاده از آن ها نداشته هم حساس می شود؛ مثلا ممکن است بعد از این، برخی غذاها، بعضی از داروها مانند داروهای فشارخون و قلب، لوازم آرایش، کرم ها و حتی رنگ مو را هم نتواند تحمل کند و بدن اش کهیر بزند. معمولا شخص حساس هربار که از این مواد استفاده کند، واکنش بدنش نسبت به آنها شدیدتر هم می شود.

معمولا برای این که سرعت رنگ گرفتن حنا و نفوذپذیری رنگ بیشتر شود، با سوزن های خیلی ظریف رنگ را وارد پوست می کنند. در این حالت جراحت های خیلی خفیف روی پوست به وجود می آید که می تواند منشا عفونت های پوستی- جلدی شود یا باعث اسکار شود و جای زخم برای همیشه روی بدن باقی بماند. تاتو روی قسمت هایی از بدن که پوست ظریف تر و حساس تر دارد )مانند اطراف شانه و بازو) به مراتب خطرناک تر است. معمولا هم پوست اضافه را می شود صاف کرد، اما جای آن باقی می ماند.

در کل، کسانی که پوست های حساس و آلرژیک دارند، به هیچ وجه نباید سراغ این مواد بروند. گاهی افراد با خوردن غذا یا دارویی خاص یا پوشیدن لباس هایی با الیاف خشن، دچار قرمزی و پوسته ریزی یا خشکی می شوند. اگر این نوع پوست یا حنای تاتو تماس پیدا کند، عوارض آن چند برابر خواهد بود.

روی پوست های خشک، به خودی خود ترک های ظریف و خفیفی وجود دارد که نفوذپذیری این مواد حساسیت زا به داخل پوست را بیشتر می کند. در نتیجه آلرژی بیشتری هم ایجاد می شود.

درمان های خانگی با حنا

برای رنگ کردن مو هم می‌توان از ترکیب پودر برگ حنا با آب و هم از روغن گل آن استفاده کرد که در ترکیب با دیگر گیاهان، مثل وسمه و… رنگ‌های مختلفی ایجاد می‌کنند.

در ضمن، کسانی که کف دست و پای‌شان مدام احساس سوزش و داغی دارد، می‌توانند برگ حنا را با برگ شاه‌تره، گل ختمی و لعاب اسفرزه و به‌دانه ترکیب کرده و دو، سه ساعت روی پوست این مناطق بگذارند و این کار را دو، سه بار تکرار کنند تا این حالت از بین برود.

برای رفع خستگی و حتی دردهای مفصلی ناشی از خستگی و همین‌طور برای تقویت و رویش موها می‌توان از روغن حنا استفاده کرد. اما روش تهیه روغن حنا: برگ حنای خشک شده را با 6برابر آب، یک شبانه‌روز خیس کرده، بعد آن را می‌جوشانیم تا یک‌چهارم از آب باقی بماند. بعد از صاف کردن این آب، آن را با مقدار مساوی روغن کنجد مخلوط کرده و دوباره روی حرارت ملایم می‌جوشانیم تا تمام آب تبخیر شده و فقط روغن باقی بماند؛ به این ترتیب تمام خواص حنا از آب به روغن منتقل شده و آماده مصرف خواهد بود. حواس‌تان باشد شعله اجاق باید بسیار کم باشد که روغن نسوزد!

با اینکه تا به حال هیچ عارضه‌ای به‌دلیل مصرف حنا گزارش نشده، اما بهتر است از ضماد خانگی حنا برای درمان زخم‌های باز و عفونت‌دار استفاده نشود؛ چراکه حناهای موجود در بازار بسیار با هم متفاوت هستند و بعضی‌ها ممکن است تقلبی بوده یا آلودگی داشته باشند، بهتر است جانب احتیاط رعایت شود.